Recent is onrust ontstaan op basis van berichtgeving over IPM-Knaagdierbeheersing en het gebruik van rodenticiden. Dit heeft ook veel vragen opgeroepen. Met dit bericht beoogt KPMB de situatie duidelijk te maken en de belangrijkste vragen te beantwoorden.


IPM-Knaagdierbeheersing per 1 januari 2023
Per 1 januari 2023 moet het beheersen van ratten en muizen, zowel binnen als buiten gebouwen, volgens de IPM-werkwijze plaatsvinden. Dan mogen nagenoeg alle chemische middelen tegen ratten en muizen (rodenticiden) alleen nog worden toegepast door geschoolde personen werkzaam bij gecertificeerde bedrijven. Omdat het Ctgb een overgangstermijn heeft moeten vaststellen, gelden nog
niet alle eisen voor de middelen in verpakkingen met oude etiketten, legt het Ctgb uit. Dit betekent dat het meeste blijft zoals voorzien en de belangrijkste veranderingen worden hierna toegelicht.


Onrust
Er is de nodige onrust ontstaan naar aanleiding van berichtgeving over de veranderingen op het gebied van knaagdierbeheersing per 1-1-2023. Het moment en de manier waarop de berichtgeving plaatsvond, gaf hier ook aanleiding voor. De afgelopen jaren is door veel betrokken partijen, personen en bedrijven aan IPM-Knaagdierbeheersing gewerkt en daarmee is een kroon op de professionalisering gezet. Door juridische complicaties, zie elders in dit bericht, verloopt de zorgvuldig voorbereidde start toch iets anders. Inhoudelijk verandert er niets, maar tijdslijnen schuiven wel op. Het ongenoegen en de frustraties hierover, zijn niet onder stoelen of banken gestoken. Tegelijkertijd worden de voorbereidingen die door veel partijen zijn getroffen in aanloop naar 1 januari 2023 voortgezet, ook na deze datum. Tijdens de onlangs gehouden vergadering van het Centraal College van Deskundigen (CCvD) is dit door de aanwezige leden bevestigd.


Oude- en nieuwe etiketten
Voor middelen in verpakkingen met nieuwe etiketten geldt dat de certificering en toepassing van IPM-Knaagdierbeheersing per 1 januari 2023 verplicht is. Maar, tot 29 juni 2023 mogen verpakkingen met de oude etiketten nog worden verkocht. En tot 26 december 2023 mogen die verpakkingen door particuliere en professionele gebruikers worden gebruikt zoals aangegeven op de oude etiketten. Voor het buitengebruik van deze middelen gold al een certificeringseis. Dat betekent dat professionele gebruikers, die ratten buiten willen bestrijden met middelen in verpakkingen met oude etiketten, moeten voldoen aan de eisen voor aanvullende scholing en de certificeringsplicht IPM-Rattenbeheersing. De bedrijven met het certificaat IPM-Knaagdierbeheersing kunnen dus een volledige locatie bedienen met een volwaardige IPM-aanpak voor knaagdierbeheersing, ongeacht de genoemde Ctgb termijnen en de oude- of nieuwe etiketten. Dit biedt zekerheid én helderheid voor de bedrijven en hun klanten.


De nieuwe situatie in 2023
Middelen met oud etiket:
De middelen in verpakkingen met een oud etiket mogen door verkopers aan particulieren en professionele gebruikers uiterlijk worden afgeleverd tot 29 juni 2023. Zowel particulier als professioneel gebruik van de verpakkingen met het oude etiket is mogelijk tot uiterlijk 26 december 2023. Daarbij moeten minimaal de voorschriften op het oude etiket worden gevolgd, dat betekent dus ook de voorgeschreven aanvullende opleiding en het bedrijfscertificaat IPM-Rattenbeheersing voorhet buitengebruik van deze middelen ter beheersing van ratten. Uiteraard mogen deze middelen ook op basis van de nieuwe IPM-aanpak, zoals vermeld op het nieuwe etiket, gebruikt worden.

Middelen met nieuw etiket:
Voor de middelen in verpakkingen voorzien van het nieuwe etiket geldt dat deze alleen mogen worden toegepast door bedrijven met het bedrijfscertificaat IPM-Knaagdierbeheersing en personen die de voorgeschreven aanvullende opleiding hebben gevolgd. Dit geldt vanaf 1 januari 2023 voor zowel binnen- als buitengebruik en zowel ter beheersing van ratten en muizen.


Juridische complicaties
Zoals hiervoor al aangegeven blijft het meeste rondom IPM-Knaagdierbeheersing zoals het is voorzien. Door juridische complicaties verloopt de zorgvuldig voorbereidde start alleen toch iets anders. Om die juridische complicaties te begrijpen is het belangrijk om te weten dat het totale systeem bestaat uit een publiek gedeelte (toelatingsbeleid) en een privaat gedeelte (bedrijfscertificering). Elk gedeelte met zijn eigen complexiteit en dynamiek. Voor het private gedeelte heeft het Centraal College van Deskundigen (CCvD) van de stichting KPMB in 2021 een overgangsregeling vastgesteld, waarin staat beschreven dat bedrijven per 1 januari 2023 moeten voldoen aan de voorgeschreven normeisen. Dit blijft ongewijzigd. Het Ctgb is verantwoordelijk voor de overgangsregeling voor het publieke gedeelte op basis van het toelatingsbeleid. Dit doet zij door een zogenaamde ‘aflever- en opgebruiktermijn’ vast te stellen voor de rodenticiden waarvoor zij een wijzigingsbesluit neemt. Waar iedereen vanuit het private gedeelte al jaren toewerkt naar de datum van 1-1-2023, was dat zeker ook de beoogde datum vanuit het publieke gedeelte. Het Ctgb heeft recent vernomen dat het
vastleggen van de certificeringsplicht in wetgeving niet haalbaar was, waardoor de certificeringsverplichting in alle toelatingsbesluiten moest worden opgenomen. Uit de openbare zienswijze procedure die het Ctgb onlangs georganiseerd heeft, is naar voren gekomen dat het opnemen van de hiervoor genoemde datum in de SPC, juridisch niet houdbaar is gebleken. Het gevolg hiervan is dat de betreffende rodenticiden op hun eigen moment – zie Ctgb-bericht – een nieuw etiket met de nieuwe voorschriften krijgen.